Bài Tổ Tôm là một trò chơi dân gian mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống của Việt Nam. Thế nhưng, trải qua thời gian, trò chơi này đã dần bị lãng quên, đặc biệt là trong giới trẻ hiện tại, nhiều người không rõ luật lệ và cách chơi của game bài này. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về bài Tổ tôm, những người có kinh nghiệm tại casinosomot sẽ cung cấp thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây. Nếu bạn muốn khám phá trò chơi truyền thống này, hãy cùng theo dõi nhé!
Bài Tổ Tôm là gì?
Bài Tổ Tôm, còn được biết đến với tên gọi Tụ tam, là trò chơi bài dân gian có nguồn gốc từ miền Bắc Việt Nam. Trong quá khứ, trò chơi này chỉ được dành cho những quý tộc và địa chủ giàu có. Tuy nhiên, với sức hút mạnh mẽ, nó đã nhanh chóng trở thành một trò chơi phổ biến trong các dịp lễ và tế.
Về nguồn gốc chính xác của trò chơi, hiện tại vẫn còn nhiều tranh cãi. Một số người cho rằng bài Tổ tôm có nguồn gốc từ Nhật Bản do sự tương đồng với phong cách tranh mộc bản của Nhật. Trong khi đó, một số khác lại cho rằng nguồn gốc của nó từ Trung Quốc, vì quân bài được viết bằng chữ Hán. Dù không thể xác định rõ nguồn gốc, trò chơi này đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa dân gian Việt Nam từ cuối thế kỷ 19.
Dù bài Tổ tôm đang dần bị mai một, nhưng đã có nhiều nỗ lực từ các nhà cái và cổng game trực tuyến để đưa trò chơi này gần gũi hơn với người chơi thông qua game bài ăn tiền. Hiện nay, trò chơi này ngày càng được yêu thích, với số lượng người tham gia ngày càng tăng.
Bộ bài dùng để chơi Tổ tôm
Một bộ bài Tổ tôm bao gồm 120 lá, trong đó có 30 lá bài có 4 quân giống nhau. Các lá bài không có số mà được ký hiệu bằng chữ hoa, khiến người chơi cần nắm vững luật chơi để tham gia.
Trong dân gian có câu hát: “Vạn vuông, Văn chéo, Sách thì loằng ngoằng” để phân biệt các lá bài. Tên gọi của các quân bài trong Tổ tôm được sắp xếp từ trái qua phải, bao gồm 3 loại: hoa, văn và sách, với 9 chữ số từ 1 đến 9. Hai yếu tố này tạo thành 27 loại quân bài, được chia thành 3 hàng cơ bản như sau:
- Hàng văn: Nhất văn, nhị văn, tam văn, tứ văn, ngũ văn, lục văn, thất văn, bát văn, cửu văn.
- Hàng vạn: Nhất vạn, nhị vạn, tam vạn, tứ vạn, ngũ vạn, lục vạn, thất vạn, bát vạn, cửu vạn.
- Hàng sách: Nhất sách, nhị sách, tam sách, tứ sách, ngũ sách, lục sách, bát sách, cửu sách.
Bên cạnh các lá bài thường, bài Tổ tôm còn có một số lá bài đặc biệt như:
- Thang Thang: có hình ảnh người phụ nữ bế con.
- Ông Cụ: có hình ảnh ông già râu dài với cây gậy.
- Chi Chi: có hình ảnh người đàn ông cầm 2 quả chùy.
Bài Tổ tôm gồm 120 lá, trong đó có 30 lá bài có 4 quân bài giống nhau
>>> Xem thêm bài tứ sắc là gì? Cách chơi bài tứ sắc chuẩn nhất
Luật chơi bài Tổ tôm
Luật chơi bài Tổ tôm có phần phức tạp và người chơi cần thông thạo nhiều quy tắc. Trong đó, luật Ù và quy tắc hô Ù là điều không thể thiếu.
Luật Ù trong bài Tổ tôm
Có nhiều quy định về Ù trong bài Tổ tôm như sau:
Luật ù tròn bài
Để được ù bài tròn, bạn cần có đủ 21 quân bài trong tay và chúng phải được sắp xếp thành các phu, không có quân lẻ. Ngoài ra, người chơi phải sở hữu ít nhất 1 lưng để thực hiện ù bài tròn.
Luật ù được cái
Ù được cái chỉ tính điểm khi người chơi ăn được từ nhà cái, bao gồm các kiểu ù như:
- Bỏ ù quân trước để Ù quân sau.
- Treo tranh vẫn giữ quân phải dưới chiếu.
- Trái vỉ: quân dưới chiếu không đúng thứ tự.
- Hô ù xong mới dậy khàn.
- Khê Khàn: đã ù nhưng quên không dạy khàn.
- Bất thực một cục: chỉ có 1 phu bí.
- Ù nhưng không có phỗng hoặc có phỗng nhưng không hô.
Luật ù bị chèo đò
Tương tự, ù bị chèo đò sẽ không được tính điểm. Các trường hợp ù sẽ bao gồm:
- Ù sai: thừa quân nhưng không bỏ vào phu.
- Ăn một quân nhưng lại đánh tới 2 quân trong cùng 1 phu.
- Đánh đi quân trong phu dưới chiếu.
- Không hạ quân khi có phu dọc.
- Bỏ quân đến trước nhưng lại ăn đúng quân ở sau.
- Thối Khàn: có quân đúng khàn nhưng không chịu dạy khàn.
- Hô ù sai từ cước thấp thành cước cao.
Quy tắc hô hù trong Tổ tôm
Để thực hiện hô hù, cần tuân thủ các quy tắc:
- Khi sở hữu bài Ù, bạn có thể hô Ù ngay mà không cần đợi lượt.
- Sau khi hô ù, bạn phải hạ bài xuống và dậy khàn, báo bất thực hoặc trả chén cho làng.
- Khi Xướng ù, bạn phải hô rõ loại ù mà bạn sở hữu.
- Nếu người hô ù có nhiều cước sắc, phải ù đúng theo trình tự từ thấp lên cao. Hô ù sai sẽ bị đền làng.
Luật tính điểm khi chơi bài Tổ tôm
Điểm số trong bài Tổ tôm được tính như sau:
- Ù suông nhưng không có cước sắc: 1 điểm.
- Ù thông bán trước: 1 điểm.
- Bài có tôm: 1 điểm.
- Bạch thù: 1 điểm.
- Xuyên 5 gian: 1 điểm.
- Thập điều: 3 điểm.
- Kính cụ: 6 điểm.
- Bạch định: 8 điểm.
- Kính tứ cố: tối đa 10 điểm.
Điểm 1 hội của “ù suông 2 dịch 1” được tính 25 điểm, “ù suông 4 dịch” là 50 điểm. Khi điểm tổng lớn hơn 24 hoặc 48, trò chơi sẽ kết thúc và người chiến thắng là người có điểm cao nhất.
>>> >>Xem thêm bài trác kim hoa là gì? Cách chơi bài Rồng Phượng chi tiết
Luật xếp bài trong bài Tổ tôm
Người chơi có thể xếp bài theo quy tắc hàng ngang hoặc hàng dọc như sau:
- Xếp hàng ngang: các lá bài liên kết với nhau, không cùng 3 phu Văn, Vạn và Sách, gọi là bài Phu bí.
- Xếp hàng dọc: Nhất Sách – Nhị Sách – Tam Sách, Nhất Vạn – Nhị Vạn – Tam Vạn, Nhất Văn – Nhị Văn – Tam Văn.
- Xếp theo kiểu ngoại lệ: ví dụ như Tam vạn – Tam sách – Thất văn.
- Các quân không xếp được gọi là rác, lá Yêu thì khác rác.
Luật xếp bài Tổ tôm
Hướng dẫn chi tiết cách chơi bài Tổ tôm
Bài Tổ tôm có từ 4 đến 5 người chơi trên mỗi bàn. Số lượng người ảnh hưởng đến cách chia bài.
Cách chơi bài Tổ tôm 4 người
Khi chơi bài Tổ tôm 4 người, còn gọi là bài Bí Tứ, mỗi người sẽ được chia 1 phần từ 5 phần, phần còn lại dùng làm bài nọc.
Người chơi có quyền ù ngay nếu bốc được bài có 2 lưng. Tuy nhiên, nếu có ù thông hoặc ù thập hồng thì ù 2 lưng không được tính.
Cách chơi bài Tổ tôm 5 người
Với 5 người, mỗi người sẽ nhận 20 lá bài và 20 lá còn lại dùng để làm nọc.
Người cầm cái sẽ là người đi trước và có quyền bốc thêm lá bài từ nọc. Ván chơi sẽ tiếp tục xoay vòng cho đến khi có người ù.
Những trường hợp được ưu tiên trong bài Tổ tôm
Dưới đây là 3 trường hợp ưu tiên trong bài Tổ tôm:
- Phỗng: quân bài dưới chiếu trùng với 2 quân bài trên tay. Người chơi cần lập tức hô “Phỗng” và ăn theo cửa.
- Dậy khàn: Khi có 3 quân bài úp và gặp quân thứ 4 trùng khàn, phải hô “Dậy khàn” và lật ngửa những quân bài úp.
- Ù: Nếu những lá bài đáp ứng điều kiện hô “ù” như đã trình bày, bạn phải hô ngay và hạ bài xuống.
Trên đây là toàn bộ thông tin về bài Tổ tôm mà casinosomot muốn chia sẻ đến bạn. Mặc dù cách chơi có phần cổ điển và có thể khó khăn cho người mới, nhưng nếu chịu khó tìm hiểu, nghiên cứu, bạn chắc chắn sẽ yêu thích trò chơi này, đặc biệt là với những ai đam mê game bài đầy tính tư duy.
